พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระปิยมหาราช เสด็จเมืองกำแพงเพชร เมื่อเดือนสิงหาคม 2449 จากบันทึกของพระพุทธเจ้าหลวง……ในคราวประพาสต้น ว่า………
                     วันที่ 19 วันนี้ตื่นสายไป แล้วพระวิเชียร ( พระวิเชียรปราการเจ้าเมืองกำแพงเพชร ) พาคนผมแดงมาให้ดู อันลักษณะผมแดงนั้น เป็นผมม้าแดงอย่างอ่อนหรือเหลืองอย่างแก่ ผมที่แดงนี้มาข้างพันธ์พ่อ ถ้าผู้หญิงไปได้ผัวผมดำ ลูกออกมาก็ผมดำไปด้วย ผมแดงนั้นเปลี่ยนสามอย่าง แรกแดงครั้นอายุมากเข้าก็ดำหม่นลง แกก็เลยขาวทีเดียว บอกพืชพันธุ์ทราบว่าตัวมาแต่เวียงจันทน์ แต่มาก่อนอนุเป็นขบถ จะตั้งอยู่ช้านานเท่าไรไม่ทราบ พูดเป็นไทย ประพฤติกิริยาก็เป็นไทย เฉพาะมีมากอยู่ที่เมืองขาณุ ที่กำแพงเพชรนี้มีแต่กระเส็นกระสาย…………………. เหตุการณ์ที่พระพุทธเจ้าหสวงบันทึกไว้ เป็นเวลา 97 ปีที่ผ่านมาแล้ว
           คนผมแดง…….เดิมเป็นกลุ่มชนที่สัณนิษฐานว่าอาศัยอยู่ที่เวียงจันทน์ และได้อพยพมาอยู่ที่ประเทศไทย ตั้งแต่เวียงจันทน์ถูกตีแตก คุณทองคำ แสนแก้ว ทายาทคนผมแดงเล่าให้ฟังว่า
          ……………….ธิดาของเจ้าเมืองเวียงจันทน์ ได้หนีมากับทหาร นำพระพุทธรูปมาด้วย 2 องค์คือ พระจักรนารายณ์ และพระนาคปรก ขณะหลบหนีภัยสงคราม ก็มีผู้มาในขบวน เสียชีวิต
ไปเป็นจำนวนมาก ต่อมาเจ้าหญิงผมทองได้แต่งงานกับสามัญชน มาอยู่ที่บ้านแสนตอ ต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ปัจจุบันมีคนผมแดง อาศัยอยู่ประมาณ 20 ครอบครัว………..
          เมื่อ คนผมแดงเข้าเฝ้า……….. นายอ่อง ปู่ของนางทองคำ แสนแก้ว พระพุทธเจ้าหลวง ประสงค์ จะขอไปเลี้ยง แต่นายอ่องอายุประมาณ 3 ขวบ ร้องไห้ พระพุทธเจ้าหลวงตรัสว่า รอให้โตก่อน เดี๋ยวจะร้องไห้ตายเสียในวัง แล้วพระองค์พระราชทานผ้าแพรให้ผืนหนึ่ง เพื่อใช้เป็นเครื่องหมายของการไปเข้าเฝ้า ……………แต่นายอ่อง ไม่มีโอกาสเข้าเฝ้า………
            คนผมแดง………. เป็นกลุ่มชนที่น่าสนใจมาก ผู้คนมีอัธยาศัยดี มีน้ำใจ……. ถึงแม้ฐานะ
จะยากจน ถึงปานกลาง แต่มีหัวใจ มีน้ำใจ เหมือนคนไทยโดยทั่วไป………น่านับถือยิ่ง……
คนผมแดง ทำให้เราประทับใจ ……จากการไปเยี่ยมชมทุกครั้ง…………..