อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชรเมืองมรดกโลก มีหลักฐานความยิ่งใหญ่ของเมืองกำแพงเพชรในอดีต โดยมีวัดมากมาย ในเขตอรัญญิก เมืองกำแพงเพชร ทำให้องค์การสหประชาชาติยกย่องให้ สุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกำแพงเพชร เป็นเมืองมรดกโลก มีฐานะเป็นเมืองสำคัญในอดีต …
       กำแพงเพชรเคยเป็นเมืองหลวง คู่กับพิษณุโลก ในช่วงของสุโขทัยหมดอำนาจลง ทำให้เมืองกำแพงเพชร มีปราการที่ยิ่งใหญ่ มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี อย่างมากมาย ผู้คนพากันสงสัยว่าทำไมเมืองกำแพงเพชร จึงมีโบราณสถานและโบราณวัตถุมากมายอย่างนั้น….ไม่เคยมีแบบเรียนหรือ หนังสือใดแสดง ถึงความยิ่งใหญ่ของกำแพงเพชร ……นอกจากได้มาชมอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชรด้วยตนเอง….แล้วจึงต้องยอมรับ
       วัดตะแบก เป็นวัดหนึ่งที่แสดงถึงความยิ่งใหญ่ของเมืองกำแพงเพชร อยู่ติดกับวัดหมาผี เหตุที่เรียกว่าวัดตะแบกเพราะ บริเวณหน้าวัดร้าง มีต้นตะแบกขนาดใหญ่ อยู่ 2 ต้น บรรดาประชาชนที่เข้าไปขุดค้นหาพระเครื่องและพระบูชาภายในวัดขนานนามวัดนี้ว่า วัดตะแบก เป็นนามสามัญที่เรียกขานกันต่อมา ไม่ใช่ชื่อที่ทางราชการตั้ง แต่เป็นชื่อที่ประชาชนตั้ง
      วัดตะแบกเป็นวัดที่ยังมิได้มีการขุดแต่ง เป็นวัดร้างที่ถูกทำลาย อย่างไม่มีชิ้นดี สภาพของวิหารด้านหน้า มีหลุมจากการขุดนับสิบหลุม พระพุทธรูป ซึ่งเป็นพระประธานหายไป หลังพระประธานก่อเป็น กำแพงไว้รองหลังพระประธาน ขนาดพระประธานเมื่อคำนวณจากฐาน ที่รองพระแล้ว ต้องไม่ต่ำกว่า 4 เมตร หลังกำแพง ภายในวิหาร มีชิ้นส่วนพระพุทธรูปโกลนศิลาแลงไว้เป็นจำนวนมาก ด้านหลังมีทางลงไปเจดีย์ประธาน เจดีย์ประธานมีขนาดใหญ่ ถูกเจาะไปถึงกลางเจดีย์ ภายในมีกรุพระซึ่ง ทำเป็น ช่องสำหรับเก็บวัตถุ….พระและของมีค่า มีการขุดลงไปถึงน้ำ ด้านบนมีซุ้มพระซึ่งงดงามซ่อนอยู่ภายในเจดีย์ ลักษณะของด้านบนเจดีย์พังลงมาถึงฐาน แต่ดูลักษณะงดงามมาก ด้านหลังมีเจดีย์รายหลายขนาด ตั้งแต่ขนาดใหญ่มากจนขนาดเล็กที่สุด ด้านข้างวัดมีบ่อน้ำขนาดใหญ่ที่ยังมิได้บูรณะ อีกหนึ่งบ่อ ด้านซ้ายของวัดมีร่องรอย ของเขตสังฆาวาส ซึ่งอยู่ในสภาพที่ไม่สามารถหาหลักฐานอะไรได้อีก นอกจากกองศิลาแลง ที่วางไว้เป็นมุมๆ
      การชมโบราณสถานให้ได้ความรู้ ควรชมอย่างลึกซึ้งและมีเวลาพอสมควรจะทำให้ เข้าใจในสถาปัตยกรรมและประวัติความเป็นมาอย่างชัดเจนที่สุด วัดตะแบกเป็นอีกวัดหนึ่งที่น่าสนใจมาก