ในบริเวณอรัญญิกกำแพงเพชร แต่เดิม ก่อนประกาศเป็นอุทยานประวัติศาสตร์ วัดป่ามืดนอก เป็นส่วนหนึ่ง ของบริเวณอรัญญิก แต่เมื่อประกาศเป็นเขตอุทยานประวัติศาสตร์แล้ววัดป่ามืดนอก อยู่นอกรั้วของอุทยานประวัติศาสตร์ จึงมีคนเข้าชมน้อย เพราะคิดว่าไม่มีอะไรสำคัญ….
               ความจริงวัดป่ามืดนอก…มีความสำคัญและเป็นที่รู้จักของคนกำแพงเพชรก่อนวัดใดๆ ในเขตอรัญญิกด้วยมีพระเครื่อง พระบูชาที่งดงามและสมบูรณ์จำนวนมาก ….วัดป่ามืด อยู่ในบริเวณที่ต่ำสุดในเขตอรัญญิก ทำให้ ภูมิทัศน์ของวัดป่ามืด รกครึ้มและมืด มากกว่าวัดใดๆในบริเวณนั้น คนกำแพงเพชร จึงเรียกกันโดยทั่วไปว่าวัดป่ามืด ….สิ่งที่น่าประหลาดกว่าวัดอื่นๆก็คือ บริเวณที่ตั้งวัด มี ระดับของพื้นที่ต่ำมาก น่าจะสร้างก่อนวัดทุกวัดในเขตอรัญญิก วัดป่ามืดนอก เป็นวัดขนาดเล็ก มีโบสถ์ และเจดีย์ ทรงลังกา ขนาดย่อม…. ด้านสังฆาวาส ราษฎรเข้ามาปลูกที่อยู่อาศัยกันอยู่เต็ม จึงมิมีหลักฐานเหลืออยู่ …มีเจดีย์ราย เป็นหลักฐานที่ไม่ชัดเจน มีบ่อน้ำโบราณ ซึ่งบริเวณอรัญญิกกำแพงเพชร…แล้งน้ำ..จึงมีการขุดบ่อในทุกวัด ….
                วัดป่ามืดนอกผู้สร้าง น่าจะเป็นคหบดี มิใช่เจ้าเมือง แต่พระเครื่องพระบูชาที่ค้นพบกับงดงามมาก จึงมิอาจสรุปได้….
                …….สิ่งที่แปลกที่สุด ของวัดป่ามืดนอก คือพระโกลนศิลาแลง ซึ่งธรรมดาจะไม่มี หูตา จมูก ปาก และรายละเอียด ของพระ จะเป็นพระที่มีปูนฉาบอยู่ และรายละเอียด จะตกแต่งจากปูน มากกว่าศิลาแลง แต่พระพุทธรูปทุกองค์ ในวัดนี้ มีหลักฐานที่ชัดเจนว่า ศิลาแลง มิใช่โกลน แต่ เป็นศิลาแลงที่ตกแต่ง รายละเอียดของพระพักตร์ ..มี พระเนตร พระกรรณ พระนาสิก พระโอษฐ์ ที่ชัดเจน..จะหาชมแห่งใดมิได้นอกจากวัดป่ามืดนอกแห่งนี้…จึงนับเป็นสิ่งประหลาดที่สุดของวัดป่ามืดนอก แต่ผู้คนที่มาเที่ยวชมอุทยาน มิได้มีใครที่จะแวะชม พากันผ่านเลย ด้วยเห็นเป็นวัดเล็กๆ จึงมิน่าจะมีอะไรสำคัญ….ผิดถนัด…
……ถ้าท่านผ่าน มาหน้าประตูอุทยานประวัติศาสตร์ โปรดได้แวะชม แล้วความอิ่มเอม ในอารมณ์ สุนทรีย์แห่งประวัติศาสตร์ศิลป์ จะทรงจำอยู่จิตแห่งท่านมิเลือนลืม….. วัดป่ามืดนอก วัดที่ผู้คนผ่านไป…..