| วัดที่ก่อสร้างด้วยแบบสถาปัตยกรรมศิลปะกำแพงเพชรแท้ๆคือวัดมหาธาตุ
ซึ่งปัจจุบันเรียกขานกันว่าวัดพระธาตุ เป็นวัดที่สำคัญ สำคัญภายในกำแพงเมืองกำแพงเพชร
อยู่กึ่งกลางของเมืองกำแพงเพชร โบราณสถานภายในวัดประกอบด้วย เจดีย์ประธาน
1 องค์ วิหาร 1หลัง มีระเบียงคดล้อมรอบเจดีย์ประธาน และวิหาร เจดีย์รายสององค์
ที่มุมด้านหน้าวัด กำแพงวัด ศาลา 1หลัง ที่ด้านนอกกำแพงวัดทางทิศใต้
และสระน้ำรูปสี่เหลี่ยมอยุ่ทางทิศตะวันออกด้านหน้าวัด กรมศิลปากรขึ้นทะเบียนโบราณสถาน
เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2511 มีพื้นที่ 5,580 ตารางเมตร
เหตุที่ชื่อว่าวัดพระธาตุ
เพราะเป็นวัดที่ตั้งอยู่กลางเมือง เช่นเดียวกับวัดมหาธาตุ กลางเมืองสุโขทัยจากพระราชนิพนธ์
เรื่องเที่ยวเมืองพระร่วง ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ความตอนหนึ่งว่า
..
.ส่วนวัดนั้นคงเป็นอย่างวัดพระศรีสรรเพชญ์ กรุงทวาราวดี มีเจดีย์
โบสถ์วิหารใหญ่ๆ งามๆอยู่มาก การก่อสร้างใช้แลงเป็นพื้น มีที่ก่อซ่อมแซมด้วยอิฐภายหลังก็มาก
มีกำแพงแก้วสูงประมาณ 3ศอก ล้อมรอบลาน ต่อลงไปทางทิศใต้มีลานอีกลานหนี่ง
มีกำแพงแก้วล้อมรอบเหมือนกัน ในที่กลางมีพระธาตุใหญ่ตั้งอยู่บนลานสูง
พระวิเชียรปราการตั้งชื่อไว้ว่า วัดมหาธาตุ
จากแผนผังของวัด
ทำให้สันนิษฐานว่าวัดพระแก้วและวัดพระธาตุ เดิมอาจเป็นวัดเดียวกัน
ต่อมาสร้างวัดพระแก้วต่อไปข้างหน้า จึงทำให้วัดแบ่งเป็นสองกลุ่มใหญ่ๆ
แต่ลักษณะทางสถาปัตยกรรมมีลักษณะที่แตกต่างกัน คือวัดพระแก้วสร้างด้วยศิลาแลง
แต่วัดพระธาตุสร้างด้วยอิฐ จึงทำให้สันนิษฐานว่าสร้างที่หลังวัดพระแก้ว
ลักษณะของสถาปัตยกรรมจัดเป็นแบบเฉพาะของตระกูลช่างกำแพงเพชร มีฐานแปดเหลี่ยมต่อจากฐานเขียงอีกหลายชั้น
ต่อจากนั้นเป็นลักษณะของเจดีย์ทรงกลม ตระกูลช่างกำแพงเพชร
มีผู้พบจารึกลานเงินได้ที่วัดนี้
มีข้อความตอนหนึ่งว่า
. ต่อมาเมื่อข้าศึกถอยกลับไปหมดแล้ว เจ้าสร้อยแสงดาว
ซึ่งมาจำพรรษาอยู่ที่วัดนี้ ได้บูรณปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่
จากการขุดค้นของกรมศิลปากร
พบพระ พุทธรูปทองคำและเงิน ขนาดหน้าตัก 3 นิ้ว เมื่อวันที่ 20 กันยายน
2543 ประมาณ10 องค์ ปัจจุบันอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติกำแพงเพชร
ความจริงก่อนหน้า ไม่กีปี
มีการลักลอบขุด พบพระว่านหน้าทองจำนวนมาก จึงยืนยันได้ว่า วัดพระธาตุ
เป็นวัดหลวง ประจำเมืองกำแพงเพชร........ มีสถาปัตยกรรมสกุลช่างกำแพงเพชรแท้ๆที่
น่าศึกษายิ่งนัก
|
