แหล่งถลุงเหล็กทำดาบฟ้าฟื้น กลางป่าลึก ความลับที่ถูกเปิดเผย ในเมืองกำแพงเพชร
จะจัดแจงตีดาบไว้ปราบศึก ตรองตรึกหาเหล็กไว้หนักหนา
ได้เสร็จสมอารมณ์ตามตำรา ท่านวางไว้ในมหาศาตราคม
เอาเหล็กยอดเจดีย์มหาธาตุ ยอดปราสาททวารามาประสม
เหล็กขนันผีพลายตายทั้งกลม เหล็กตรึงโลงตรึงปั้นลมสลักเพชร
หอกสัมฤทธิ์กฤชทองแดงพระแสงหัก เหล็กปฏักสลักประตูตะปูเห็ด
พร้อมเหล็กเบญจพรรณกัลเม็ด เหล็กบ้านพร้อมเสร็จทุกสิ่งแท้
เอาเหล็กไหลพร้อมเสร็จหล่อบ่อพระแสง เหล็ก กำแพง เหล็กน้ำพี้ทั้งเหล็กแร่
ทองคำสัมฤทธิ์นากอแจ เงินที่แท้ชาติเหล็กทองแดงดง
เอามาสุมคุมควบเข้าเป็นแท่ง เผาให้แดงตีแผ่แช่ยาผง
ไว้สามวันซัดเหล็กนั้นเล็กลง ยังคงแต่พองามตามตำรา
ข้อความข้างบน คือคำประพันธ์จากเรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนทำดาบฟ้าฟื้น มีข้อความสำคัญคือ มีเหล็กกำแพง เป็นส่วนประกอบสำคัญ ของดาบฟ้าฟื้น เราสงสัยมานานว่าอยู่ตรงไหน ส่วนใดของเมืองกำแพง
วันนี้ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลท่าไม้ นายชวน แพงมี ได้ชวนเราบุกป่าฝ่าดง เข้าไปในป่าชุมชนที่ลึกมากๆ เป็นผืนป่าผืนเดียวกับป่าสงวน แม่ระกา ของกำแพงเพชร เราพบ เตาถลุงแร่เหล็กเป็นบริเวณกว้าง มาก มีร่องรอยการขนแร่เหล็กจากพรานกระต่าย หลายแห่ง มีทางเกวียนที่บรรทุกเหล็ก จนเป็นร่องรอยลึกยุบลงไปเกือบถึงพื้น ยาวตลอดเส้นทาง มีตำนานเล่าขานกันมาว่า แหล่งถลุงแร่เหล็กแห่งนี้ เป็นแหล่งทำอาวุธที่สำคัญ ของกำแพงเพชร เหตุผลคือกลัวทหารข้าศึกจะมาปล้น เอาอาวุธไป เป็นกำลังสำคัญ จึงมาซุ่มทำในป่าลึก
ความน่าจะเป็น เกิดขึ้นดังตำนาน เพราะมีขี้แร่ ร่องรอยเตาถลุงเหล็กเป็นจำนวนมาก เกลื่อนกลาดอยู่ ความจริง ทั้งอำเภอพรานกระต่าย มีเตาถลุงเหล็กอย่างนี้หลายแห่งจนนับไม่ถ้วน ตำนานคือตำนาน แต่ที่น่าสนใจ ดาบวิเศษ อย่างดาบฟ้าฟื้น ของขุนแผน มีหลักฐานว่าทำมาจาก เหล็กเมืองกำแพงจริงๆ คนกำแพงเพชร น่าจะได้ สนใจและภูมิใจ ในบ้านเมืองกำแพงเพชรของเรา ความจริงคือความจริง ที่ไม่มีใครศึกษา ขอบคุณนายกชวน แพงมี ที่นำเรามาชมความยิ่งใหญ่ในประวัติศาสตร์เช่นนี้ แหล่งถลุงเหล็กทำดาบฟ้าฟื้น กลางป่าลึก ความลับที่ถูกเปิดเผย กลางป่าเมืองกำแพงเพชร
สันติ อภัยราช ๒๖ มกราคม ๕๖
