จดหมายเหตุวัฒนธรรมกำแพงเพชร โดย อาจารย์สันติ อภัยราช

พระกำแพงท่ามะปราง
พระกำแพงท่ามะปราง เป็นพระเครื่องปางมารวิชัย ศิลปะสุโขทัย ทรวดทรงและพิมพ์คล้ายพระท่ามะปราง ของจังหวัดพิษณุโลก เมื่อพบที่กำแพง จึงเรียกว่า พระกำแพงท่ามะปราง มีทั้งเนื้อดิน เนื้อชิน และเนื้อสัมฤทธิ์ ได้รับยกย่องในวงการพระเครื่องว่างามเป็นเยี่ยม กว่าที่อื่นๆ มีสามขนาด คือขนาดเล็ก ขนาดกลางและขนาดใหญ่ พระท่ามะปราง กำแพงเพชร เป็นสกุลพระท่ามะปรางอีก พิมพ์หนึ่งที่ได้รับความนิยมมาก โดยเฉพาะเนื้อชิน ซึ่งจะมีรายละเอียดที่งดงาม ผิวพรรณที่พบมักเป็นแบบปรอทขาว ส่วนเนื้อดินจะเป็นที่นิยมรองลงมาแต่พบน้อยกว่า มักปรากฏเม็ดว่านดอกมะขามสีส้มๆ ผสมให้เห็น จากพระกรุอื่นๆเนื้อแกร่งและแข็ง เป็นส่วนใหญ่ ส่วนเนื้อชินนั้นเป็นแบบเนื้อชินผิวสีดำ 
พุทธลักษณะขององค์พระท่ามะปรางถอดแบบมาจากองค์พระพุทธชินราชโดยตรง พระเกศเป็นปิ่นยาวเล็กน้อยพองาม เม็ดพระศกแสดงเป็นตาสี่เหลี่ยม พระพักตร์เป็นรูปไข่ ใบหูยาวประบ่า ลำแขนอวบล่ำ ซอกแขนแคบ พระนาภี (สะดือ) เป็นบุ๋มเล็กๆ ประทับนั่งในท่ามารวิชัย พระหัตถ์ขวาวางแนบหัวเข่าด้านขวา เรียกการนั่งแบบนี้ว่า ?นั่งแบบเข่าใน? (หัวเข่าอยู่ในอุ้งพระหัตถ์) ซึ่งเป็นแบบทั่วๆ ไปของพระสกุลท่ามะปราง
ความศักดิ์สิทธิ์ของพระท่ามะปราง ในสมัยรัชกาลที่ ๕ โดยได้มีการแจกจ่ายให้ทหารไปปราบเงี้ยวทางภาคเหนือ ในครั้งนั้นเกิดปะทะกันอย่างดุเดือด ทหารไทยที่ห้อยพระท่ามะปรางชุด นี้ ถูกกระสุนปืนยิงล้มคว่ำ ล้มหงาย แต่ไม่เป็นไร สามารถลุก
 

ขึ้นมายิงต่อสู้กับพวกเงี้ยวได้อีก จนทหารเงี้ยวเห็นเป็นเรื่องอัศจรรย์ ถึงกับหนีทัพแตกไป ถึงกับมีชื่ออีกพระชุดนี้ว่า ?พระท่ามะปราง เงี้ยวทิ้งปืน?
พุทธคุณ ดีในทางเมตตา มหานิยม อิทธิปาฏิหาริย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องอุบัติเหตุ และแคล้วคลาด เป็นที่เลื่องลือ
สันติ อภัยราช
(http://upic.me/i/pc/bzqje.jpg) (http://upic.me/show/54879064)