จดหมายเหตุวัฒนธรรมกำแพงเพชร โดย อาจารย์สันติ อภัยราช

นายสันติ อภัยราช
Published June 14, 2012 | By คลังความรู้ชุมชน

ครูภูมิปัญญาไทยรุ่นที่ 6
?ศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาไทย? นายสันติ  อภัยราช
ภูมิปัญญาไทย ด้านภาษาและวรรณกรรม (วรรณกรรมท้องถิ่น)
ครูสันติ อภัยราช เกิดเมื่อวันที่ ๔ ตุลาคม ๒๔๙๐ ที่จังหวัดกำแพงเพชร มีความรู้ ความเชี่ยวชาญด้านภาษาและวรรณกรรมท้องถิ่น  ได้เริ่มสร้างสรรค์และพัฒนางานที่มีคุณค่าต่อการศึกษาจำนวนมาก  โดยศึกษาค้นคว้า เขียนและรวบรวมวรรณกรรมท้องถิ่น เช่น เรื่องทุ่งมหาราช    นครชุม       เมืองไตรตรึงษ์ กับประวัติศาสตร์กำแพงเพชร   งานวิจัยเรื่องการแสดงพื้นบ้านของชุมชนโบราณกำแพงเพชร    จัดทำหลักสูตร  เอกสารประกอบการเรียนรู้พัฒนาให้เหมาะสมกับท้องถิ่น สำหรับการนำไปศึกษา ค้นคว้าและอ้างอิง     ให้เป็นมรดกทางภาษาและวัฒนธรรมและมีคุณค่าต่อวงวรรณกรรม ให้กับเยาวชนไทยได้ศึกษาค้นคว้าและนำไปอ้างอิง  ผ่านสื่อหลายรูปแบบ ในระบบอินเทอร์เน็ต ทางวีดิโอกูเกิลมากกว่า ๔๐๐ เรื่อง ด้วยความเสียสละ และมุ่งมั่นให้ผู้เรียน ชุมชน และผู้สนใจได้ตระหนักถึงคุณค่าและร่วมอนุรักษ์และสืบสานภาษาและวรรณกรรมของชาติและท้องถิ่นให้คงอยู่สืบไป
การที่ครูสันติ อภัยราช ได้นำความรู้ด้านภาษาและวรรรณกรรม (วรรณกรรมท้องถิ่น) ที่ตนเองได้ศึกษาค้นคว้า ค้นพบ ฝึกฝนจนประสบความสำเร็จเป็นประโยชน์โดยรวมแก่สังคม
จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติจากสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา  กระทรวงศึกษาธิการ  ให้เป็นครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่  ๖ ด้านภาษาและวรรณกรรม ประจำปีพุทธศักราช  ๒๕๕๒
องค์ความรู้
ครูสันติ เป็นผู้ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญด้านภาษาและวรรณกรรมท้องถิ่นจากประสบการณ์ที่สั่งสมมาตั้งแต่อายุ ๓๐ ปี ดังนี้
เขียนบทคำบรรยายในการแสดงแสง เสียง ประกอบจินตนาการและกำกับการแสดงในงานประเพณีนบพระเล่นเพลงตั้งแต่ปี ๒๕๓๘ ? ๒๕๕๒ อย่างต่อเนื่อง อาทิ เรื่องธรรมนาคร สถิตาภรณ์ กำแพงเพชร   ประเพณีลอยกระทงของจังหวัดกำแพงเพชร
ศึกษาค้นคว้ารวบรวมข้อมูลและทำการวิจัยเรื่องกับวรรณกรรมท้องถิ่นและพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญาของเมืองกำแพงเพชรมากกว่า ๓๐ เรื่อง อาทิ เรื่องทุ่งมหาราช เรื่องนครชุม เรื่องอำเภอไทรงาม เรื่องอำเภอคลองขลุง เรื่องเมืองไตรตรึงษ์ กับประวัติศาสตร์กำแพงเพชร งานวิจัยเรื่องการแสดงพื้นบ้านของชุมชนโบราณกำแพงเพชร เอกสารเหล่านี้ใช้เป็นเอกสารอ้างอิงทางวิชาการ และแนวทางการวิจัยทางภาษาและวรรณกรรมท้องถิ่นแก่สถาบันต่างๆ
งานโทรทัศน์วัฒนธรรม ทำหน้าที่ เขียนบทโทรทัศน์ กำกับบท เผยแพร่ทางเคเบิ้ลท้องถิ่น ทั่วประเทศ ความยาว ๑๕-๓๐ นาที เกี่ยวกับเรื่องต่อไปนี้
-พระมหากษัตริย์กับเมืองกำแพงเพชร (๑๖ ตอน)
- แหล่งท่องเที่ยวและภูมิปัญญากำแพงเพชร (  ๕๐   ตอน)
- วัดโบราณในจังหวัดกำแพงเพชร (๖๖ ตอน)
- คหกรรมศิลป์ในจังหวัดกำแพงเพชร (๕๔ ตอน)
- การแสดงพื้นบ้านจังหวัดกำแพงเพชร (๒๕ ตอน)
- วัฒนธรรมประเพณีในจังหวัดกำแพงเพชร (๘๐ ตอน)
- พระเครื่องเมืองกำแพงเพชร ( ๕ ตอน)
- บุคคลดีเด่นเมืองกำแพงเพชร  (๗ ตอน)
- การแสดง แสงเสียง (๑๕ตอน)
- การแสดงของนักเรียน  (๑๔ ตอน)
การถ่ายทอดความรู้
ครูสันติ ถ่ายทอดความรู้ด้านภาษาและวรรณกรรมท้องถิ่น มานานกว่า ๓๐ ปี โดยไม่ปิดบังความรู้ และผู้เรียนทุกคน ทั้งการศึกษาในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศัย ดังนี้
การศึกษาในระบบ :   ได้จัดทำหลักสูตรในรายวิชาภาษาไทย และเป็นครูผู้สอนให้แก่นักเรียนในโรงเรียนวชิรปราการวิทยาคม จังหวัดกำแพงเพชร และสถาบันต่างๆ จำนวนมาก
การศึกษานอกระบบ :   ถ่ายทอดความรู้โดยผ่านกิจกรรมต่างๆ อาทิ
โครงการลานวัฒนธรรมเพื่อเยาวชนจัดปีละ ๖ ครั้งมีเยาวชนเข้าร่วมโครงการครั้งละ ๑๕๐-๓๐๐ คน
-       จัดกิจกรรมลานวัฒนธรรมเพื่อเยาวชนและครอบครัว เกี่ยวกับเทคนิคการเขียนและอ่านกาพย์ กลอน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
-       จัดอบรมให้ครู อาจารย์ ผู้นำชุมชน โดยใช้สถานที่จริง
การศึกษาตามอัธยาศัย   -  เผยแพร่วรรณกรรมผ่านสื่อช่องทาง  ได้แก่
-       เป็นวิทยากรบรรยาย และจัดแสดงแสง เสียง ประกอบจินตนาการในงานประเพณีนบพระเล่นเพลง
-       ถ่ายทอดองค์ความรู้ผ่านสื่อเทคโนโลยี อินเทอร์เน็ต เอกสารตำราวรรณกรรมท้องถิ่นจังหวัดกำแพงเพชร ประมาณ ๔๐๐ เรื่อง มีผู้เข้าไปศึกษาเยี่ยมชมได้ทั่วโลก ในระบบวิดิโอกูเกิล (http://video.google.com) เวปไซด์http://www.sunti-apairach.com/book/ และ  http://www.sunti-apairach.com/
วิธีการถ่ายทอดความรู้
ครูสันติ ได้ใช้วิธีการถ่ายทอดความรู้หลากหลายแนวทางดังนี้
-        การบรรยายให้ความรู้แก่บุคคลากรในสถาบันต่างๆ ทั่วประเทศในด้านภาษาและวรรณกรรม
-        จัดทำวิดีทัศน์ ซีดี ดีวิดี เผยแพร่แก่ผู้สนใจ
-        จัดทำตำรา  เอกสารให้ความรู้เป็นคู่มือในการถ่ายทอดประสบการณ์
-        จัดทำเวปไซด์  http://www.sunti-apairach.com/book/ โดยนำหนังสือที่เรียบเรียงด้วยตนเองประมาณ ๑๐๐ เล่ม สามารถอ่านและเรียนรู้ได้ในระบบอินเตอร์เน็ต
-        จัดทำเวปไซด์  http://www.sunti-apairach.com/  โดยนำรายการโทรทัศน์วัฒนธรรมและบทมาไว้ด้วยกัน จำนวนหลายร้อยเรื่อง สามารถเปิดดูได้และมีบทประกอบทางอินเตอร์เน็ต
การที่ครูสันติ อภัยราช เป็นบุคคลผู้ทรงภูมิปัญญาด้านภาษาและวรรณกรรม (วรรณกรรมท้องถิ่น) เป็นผู้สร้างสรรค์และสืบสานภูมิปัญญาดังกล่าวมาอย่างต่อเนื่องจนเป็นที่ยอมรับของสังคมและชุมชน   จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติจากสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา  กระทรวงศึกษาธิการ  ให้เป็นครูภูมิปัญญาไทย  เพื่อทำหน้าที่ถ่ายทอดภูมิปัญญาในการจัดการศึกษาทั้งการศึกษาในระบบ  การศึกษานอกระบบ  และการศึกษาตามอัธยาศัย
ตามนัยพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ  พุทธศักราช  ๒๕๔๒  และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่  ๒)  พุทธศักราช  ๒๕๔๕
ที่มา :หนังสือภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ 6 สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ,
http://kanchanapisek.or.th/oncc-cgi/text.cgi?no=11449
Posted in ครูภูมิปัญญาไทยรุ่นที่ 6, ด้านภาษาและวรรณกรรม, ภาคเหนือ | Tagged วรรณกรรมท้องถิ่น
คลังความรู้ชุมชน | แก้วปัญญาChannel | เครือข่ายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ | หอเกียรติยศ | โครงการคู่คิดมิตรชุมชน
โครงการยกระดับคุณภาพชีวิตของหมู่บ้าน/ชุมชนแบบมีส่วนร่วม | สถาบันวิจัยและพัฒนา | สถาบันถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่ชุมชน
Copyright ? 2009-2012. สถาบันถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่ชุมชน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราช
(http://upic.me/i/zu/dsc07436small.jpg) (http://upic.me/show/28220854)